Politieke boeken top 10 - Hoofdinhoud

In dit boek maakt Luc Verhey duidelijk dat de vaststelling en waardering van de feiten door politiek en bestuur in tijden van internet en sociale media een extra kwetsbaar proces is. In een democratische rechtsstaat zijn feiten essentieel om tot goede besluitvorming te komen. Zonder een overheid en politici die transparant en integer met informatie omgaan, kan een democratische samenleving niet goed functioneren. Wat als feitelijk waar mag gelden, is echter steeds vaker onderwerp van felle Lees meer maatschappelijke en politieke discussie. Denk aan de aanhoudende online verspreiding van berichten over grootschalige verkiezingsfraude door Donald Trump en zijn aanhangers, eindigend in de bestorming van Capitol Hill. Maar niet alleen door ‘fake news’ en complottheorieën wordt de waarheid geweld aangedaan. Dichtbij huis zien we bij de Toeslagenaffaire hoe moeizaam de feiten boven tafel komen en hoe ernstig de gevolgen daarvan zijn voor zowel de gedupeerde burgers als het vertrouwen in politiek en overheid. Lees minder

De wijze waarop de overheid functioneert, heeft de afgelopen decennia de democratische rechtsorde uitgehold. Dat was de boodschap in 'Groter denken, kleiner doen' van Herman Tjeenk Willink. Het boek werd twee jaar geleden onthaald als een urgente visie op de problemen van de democratische rechtsorde. Het was een oproep om ongemakkelijke feiten onder ogen te zien en positie te kiezen; om het debat aan te gaan en zelf grenzen te trekken. De gevolgen van de coronacrisis maken de boodschap nog Lees meer urgenter. Zij leggen een vergrootglas op samenleving en overheid. Zwakke plekken worden scherper zichtbaar. Tegelijkertijd moet de overheid aan nieuwe eisen voldoen. Het coronavirus moet worden bestreden. De economie moet overeind worden gehouden. De sociale gevolgen moeten worden opgevangen. En toch stelt niemand de vraag of de overheid wel aan die eisen kan voldoen, en onder welke voorwaarden dan. Daarover gaat deze volledig herziene en uitgebreide versie van 'Groter denken, kleiner doen'. Lees minder

Door de coronacrisis is eens te meer de ingewikkelde relatie tussen politiek en wetenschap blootgelegd. Het kabinet bestrijdt de epidemie op basis van adviezen van wetenschappelijke experts, die verondersteld worden neutraal en onafhankelijk te zijn. De beleidskeuzes die daaruit volgen worden steeds meer onderwerp van (politieke) discussie, waardoor ook de adviseurs zelf onderdeel van het politieke debat worden. Dit jaarboek belicht de interactie tussen politiek en wetenschap vanuit diverse Lees meer historische invalshoeken. Welke rol speelde wetenschappelijke kennis in politieke discussies in het verleden? Wat is de politiek-historische achtergrond van de door de overheid zelf ingestelde wetenschappelijke adviesinstituten? In hoeverre liepen academische en politieke loopbanen door elkaar? Hoe onafhankelijk zijn de aan politieke partijen gelieerde wetenschappelijke instituten? Vaststaat alvast dat politiek en wetenschap ook in het verleden nauw verknoopt waren, al was het maar omdat de overheid al sinds het begin van de negentiende eeuw de belangrijkste financier van wetenschappelijk onderzoek in ons land is. Lees minder

'Met een ongeëvenaarde neus voor goede verhalen zoekt Sterkenburg de mens, de jongens, achter de extreemrechtse hooligans, studentikoze intellectuelen en neonazi’s. Dit boek is een net zo schokkende als alledaagse inkijk in de leefwereld van radicaal- en extreemrechts.’ – Beatrice de Graaf Drie jaar lang volgt journalist en onderzoeker Nikki Sterkenburg ruim veertig radicaal- en extreemrechtse activisten. Ze schuift aan bij neonazi’s met Wehrmacht-helmen in de keuken, interviewt de Lees meer moskeebezetters van Identitair Verzet en maakt van dichtbij de opkomst van studiegenootschap Erkenbrand mee. Ze wil weten wie ze zijn, wat ze beweegt en hoe ze te werk gaan. Lees minder

De coronapandemie maakte ruw en abrupt een einde aan een lange periode van optimisme over menselijke mogelijkheden, hier en in andere landen. Toch is het niet de enige crisis die urgente veranderingen in ons denken en handelen vereist. Al veel langer wordt gewaarschuwd voor de gevolgen van de klimaatverandering en extreme ongelijkheden, maar zonder toereikend effect. Hoe komt het dat zulke brandende kwesties niet genoeg doorklinken in de democratische besluitvorming? Dat is niet alleen een vraag Lees meer aan de politiek: het gaat ook om burgerschap en de vraag of dat meer is dan ‘je stem laten horen’. In Waakzaam burgerschap laat Ernst Hirsch Ballin zien dat de rechtsstaat richting en inhoud geeft aan democratische processen. Lees minder

Acht jaar Achtuur is een indrukwekkend, persoonlijk verslag van de gerenommeerde politieke journalist Ron Fresen. Daarnaast is het een scherp inside-portret van een Binnenhof dat in crisis verkeert. Ron Fresen is al jaren het politieke gezicht van het NOS Journaal. Als de gebeurtenissen op het Binnenhof duiding nodig hebben, gaat de presentator van dienst om acht uur al snel ‘over naar Ron in Den Haag’. Vanaf een Haags dakterras legt Fresen vervolgens met zijn vertrouwde stem aan miljoenen Lees meer kijkers helder en betrouwbaar uit welke politieke ontwikkelingen er die dag zijn. Het lijkt misschien gemakkelijk, zo’n duiding van een paar minuten. Maar hoe kom je als journalist aan al die informatie? Hoe beoordeel je wat nieuws is voor het grote Journaal? Hoe, waarom en door wie wordt er gelekt? Hoe ga je om met politici, hoe zorg je dat je niet wordt gemanipuleerd? Wat doe je als je live op tv een fout maakt? En wat als intussen je persoonlijke leven op zijn kop staat? Fresen neemt ons mee in de fascinerende wereld achter het politieke nieuws. Aan de hand van talloze anekdotes en persoonlijke verhalen vertelt hij openhartig en onderhoudend over zijn jaren aan het Binnenhof. Hij vertelt over de Haagse mores, hoe corona alles veranderde en schetst de dunne scheidslijn tussen journalistiek en politiek. Hij toont de impact van de sociale media en beschrijft van dichtbij hoe het klimaat voor journalisten nog altijd grimmiger wordt. Het resultaat is een scherp inside-portret van een Binnenhof in crisis. Lees minder

De Regeringsverklaring markeert een nieuwe richting. Of toch niet? ‘Wacht op onze daden’ zei de liberale staatsman Johan Rudolph Thorbecke op 13 december 1849 in de Tweede Kamer. Hij weigerde toen iets meer te vertellen over de plannen van zijn ‘ministerie’, destijds de gangbare term voor wat nu ‘kabinet’ heet. Zijn onwil had te maken met de nogal heterogene samenstelling van zijn regeringsploeg en waarschijnlijk voelde hij ook de hete adem in zijn nek van de eerder dat jaar aangetreden koning Lees meer Willem III. Zijn opvolgers presenteerden het parlement bij de eerste kennismaking overigens een keurig programma. Vergelijk je de voornemens van alle opeenvolgende kabinetten sinds de Tweede Wereldoorlog, dan blijken veel problemen en oplossingen terug te keren. Maar de Regeringsverklaringen markeren ook steeds een nieuwe richting die de politiek wil inslaan, hoe gering de koerswijziging ook is. Deze vierde editie van gebundelde naoorlogse Regeringsverklaringen is inclusief die van kabinet-Rutte IV. Het gebonden boek telt 592 pagina’s, inclusief een register. Lees minder

Wat is de kern van het Nederlandse staatsbestel? Het altijd in coalities resulterende kiesstelsel, of juist het samenspel tussen politiek en monarchie? Het ontbreken van grote gebaren? De sterke focus op het buitenland? De verhouding tussen kerk en staat? Deze en andere kerngegevens zijn verankerd in de grondwet. Dit boek brengt, aan de hand van fragmenten uit honderd jaar debat over herziening van de grondwet, de mooiste debatten over fundamentele principes samen. Ze laten zien hoe er in Lees meer politieke en wetenschappelijke kringen is gedacht over Nederland en het Nederlandse staatsbestel. De lezer wordt meegenomen langs debatten over de (sobere) aard van de grondwet, de verhouding van Nederland tot de wereld, de verhouding tussen man en vrouw, de vertegenwoordiging van de burger en de plaats van religie in de Nederlandse samenleving. Thematische inleidingen gidsen de lezer langs de fragmenten, die soms verrassend actueel zijn. Lees minder

Hoe heeft het neoliberalisme zich in de Nederlandse politiek en haar politieke cultuur weten te vestigen? Wat als een ingrijpende verandering van het politieke landschap gezien moet worden, verhulde zich onder een sluier van pragmatisme die ook de hoofdrolspelers vaak het zicht ontnam. In dit heldere boek trekt Wiek van Gemert deze sluier weg. Het boek bevat een beknopte inleiding op de ideologie van het neoliberalisme waarin ondermeer duidelijk wordt hoe deze volgens haar grondleggers Hayek en Lees meer Friedman zich diende te verspreiden. Daarna laat Van Gemert zien hoe de ideologie in Nederland voet aan wal kreeg. Speciale aandacht krijgt daarbij de PvdA. Bijzonder is dat juist deze partij – gezien haar ogenschijnlijke afstand tot deze ideologie van economisering, marktdenken, privatisering, deregulering en governance – vatbaar bleek voor het neoliberalisme. Lees minder

In 2020 stond 50PLUS hoog in de peilingen en regeringsdeelname lonkte. Maar na interne twisten stapten partijvoorzitter Dales en partijleider Krol op. Onder de nieuwe lijsttrekker Liane den Haan kelderde de partij naar één zetel, die ze meenam toen ze kort na de verkiezingen de partij verliet. Joep Boerboom reconstrueert in Ouderenstrijd de turbulente geschiedenis van 50PLUS. Wat is er landelijk, lokaal en in Europa bereikt? Welke plek neemt de partij in ons politieke landschap in? Waarom werd Lees meer ze telkens geplaagd door interne ruzies, afsplitsingen en opstappende bestuurders? Welke rol speelden partijcultuur, weeffouten in de structuur en de ruziemakers zelf? Lees minder